Ҳуқуқий маслаҳат - бепул, тезкор, ҳаммага!

  • 40 марта ўқилди
Камбағалликка қарши рангли ёндашув — тоифалар ва ёрдам турлари


2025 йил 15 майдан бошлаб Ўзбекистонда камбағаллик даражасини баҳолаш ва унга қарши самарали курашиш мақсадида Камбағал оилалар реестрида янги тизим жорий этилди. Унга кўра, камбағал деб эътироф этилган ёки камбағалликка дуч келиш хавфи юқори бўлган оилалар махсус учта тоифага – “қизил”, “сариқ” ва “яшил” гуруҳларга ажратилади.

Бу тоифалаш асосида давлат томонидан кўрсатиладиган ижтимоий ёрдам, имтиёз ва қўллаб-қувватлаш чоралари манзилли ва адолатли равишда тақдим этилади.


“Қизил” тоифа нима?

“Қизил” тоифага – оила аъзосига тўғри келадиган ўртача ойлик даромади минимал истеъмол харажатларидан кам бўлган, шунингдек, қуйидаги махсус мезонлардан бирига жавоб берадиган оилалар киритилади.

Бу тоифадаги оилалар энг эҳтиёжманд, яъни уларнинг даромади кундалик асосий эҳтиёжларини ҳам тўлиқ қоплай олмайди. Шу сабабли, биринчи навбатда ижтимоий ёрдам олувчи гуруҳ ҳисобланади.

Ушбу тоифага киритилиш учун нафақат даромад паст бўлиши, балки қуйидаги ижтимоий ҳимояга муҳтож ҳолатлардан бири мавжуд бўлиши лозим:

1. Меҳнатга лаёқатсиз аъзо бор oилада камида битта киши соғлиғининг аҳволи туфайли ишлай олмайди (жисмоний ёки руҳий ҳолат сабаб).

2. Парваришга муҳтож ногирон аъзо бор oилада доимий ғамхўрликка муҳтож шахс, жумладан, ногирон фарзанд бор.

3. Ёлғиз ва қарамоққа муҳтож инсондан иборат оила ёлғиз кексалар, ёлғиз ногиронлар ёки ўзгалар ёрдамига муҳтож шахслар яшайдиган оила.

4. Боқувчисини йўқотган ёки жазо муддатини ўтаётган ҳолат оиланинг боқувчиси вафот этган ёки турмада бўлган ҳолатлар.


“Сариқ” тоифа нима?

Бу тоифага даромади минимал истеъмол харажатларидан кам, лекин меҳнат қилиш қобилиятига эга аъзолари бор оилалар киради.

Улар камбағаллик хавфи остида ҳисобланади ва асосан ишга жойлашиш, касб ўрганиш каби фаол ёрдам турлари билан қўллаб-қувватланади.


“Яшил” тоифа нима?

Бу тоифага даромади минимал истеъмол харажатларининг 1 – 1,5 бараваригача бўлган, лекин хавф остидаги оилалар киради.

Кузатув ва профилактик ёрдам чоралари асосан шу тоифа учун мўлжалланган.


Хулоса:

2025 йил 15 майдан жорий этилган “қизил”, “сариқ” ва “яшил” тоифалар бўйича тизим камбағалликка қарши курашишда манзилли ва адолатли ёндашувни таъминлашга хизмат қилади.

Ушбу тоифалаш орқали оилаларнинг ҳақиқий ижтимоий-иқтисодий ҳолати инобатга олиниб, энг эҳтиёжмандларга биринчи навбатда ёрдам, меҳнатга лаёқатлиларга эса фаол қўллаб-қувватлаш чоралари кўрилади.

Бу усул камбағалликни бартараф этишда самарадорликни ошириш ва ҳар бир оилани қайта жамиятга мослаштириш мақсадини кўзлайди.

Chat